VeloTydzień Ekonomiczny 22 grudnia 2025 r.
NAJWAŻNIEJSZE W TYM TYGODNIU
ZAGRANICA:
Ubiegły tydzień na rynkach międzynarodowych przyniósł mieszane nastroje. W Europie główne giełdy odnotowały wzrosty, podczas gdy w USA początkowe spadki z początku tygodnia zostały zrekompensowane odbiciem w jego drugiej części, co pozwoliło S&P500 i Nasdaq100 zakończyć tydzień na niewielkich plusach. Rentowności obligacji bazowych, takich jak niemieckie Bundy, zmieniły się nieznacznie, podczas gdy w USA obserwowano spadki rentowności skarbowych papierów wartościowych na krótkim końcu krzywej po słabszych danych z rynku pracy i inflacji. Decyzje banków centralnych w minionym tygodniu – obniżka stóp przez BoE oraz podwyżka przez BoJ – wprowadziły dodatkową zmienność na rynku obligacji, przy czym japońskie papiery 10-letnie osiągnęły najwyższy poziom od kilkudziesięciu lat. W perspektywie bieżącego, przedświątecznego tygodnia oczekuje się ograniczonej aktywności na rynkach finansowych, z niewielkimi przesunięciami notowań w oczekiwaniu na nowe impulsy makroekonomiczne na przełomie roku.
POLSKA:
Na krajowym rynku miniony tydzień przyniósł pozytywne sygnały – WIG i WIG20 zakończyły piątkową sesję na historycznych maksimach, a złoty kontynuował aprecjację, ze spadkiem EURPLN do okolic 4,20 i USDPLN do 3,59. Pozytywne nastroje wspierały decyzje URE dotyczące taryf na gaz i energię elektryczną, które wzmocniły perspektywę dalszej dezinflacji. W perspektywie bieżącego tygodnia spodziewamy się stabilizacji notowań zarówno na rynku FX, jak i na rynku obligacji – EURPLN może skorygować w górę do ok. 4,22, przy stabilnym USDPLN w przedziale 3,5750–3,5950. Dalsze wsparcie dla rynku finansowego mogą stanowić dane makro, w tym listopadowa sprzedaż detaliczna, wzrost podaży pieniądza M3 oraz kontynuacja ożywienia akcji kredytowej, a także stopa bezrobocia, która najpewniej wzrosła w listopadzie do 5,7%.
MAŁY ZWROT W POLITYCE INWESTYCYJNEJ NIEMIEC
Niemcy wracają do inwestycji, bo dotychczasowy model wzrostu przestał działać. Wieloletnia koncentracja na stabilności fiskalnej, niskim długu i eksporcie pozwoliła utrzymać konkurencyjność w poprzedniej dekadzie, ale jednocześnie doprowadziła do narastającej luki infrastrukturalnej i technologicznej. Start Deutschlandfonds – koordynowanego przez KfW – jest odpowiedzią na ten strukturalny problem, a nie na krótkookresowe spowolnienie. Berlin uznał, że główną barierą dla inwestycji nie jest brak kapitału, lecz skala ryzyka, długi horyzont zwrotu i niepewność regulacyjna, zwłaszcza w energetyce, przemyśle i nowych technologiach.
Deutschlandfonds to koncepcja niemieckiego państwowego funduszu inwestycyjnego, którego głównym celem jest finansowanie inwestycji infrastrukturalnych oraz wspieranie krajowych przedsiębiorstw o kluczowym znaczeniu dla gospodarki i społeczeństwa, tzw. „systemrelevante Unternehmen”. Fundusz ma działać zarówno na poziomie federalnym, jak i regionalnym, przyciągając kapitał z różnych form oszczędności obywateli – w tym z prywatnych i zakładowych programów emerytalnych – i oferując im stosunkowo bezpieczną, państwowo gwarantowaną stopę zwrotu. Struktura Deutschlandfonds przypomina otwarte fundusze inwestycyjne: środki lokowane są w formie specjalnego majątku (Sondervermögen), zarządzanego przez państwowo nadzorowaną spółkę inwestycyjną, a decyzje inwestycyjne wspierają fachowe komitety ekspertów. Fundusz ma zapewniać zarówno stabilne zwroty dla uczestników, jak i wkład w rozwój strategicznych sektorów gospodarki, w tym infrastruktury energetycznej, badań naukowych czy zabezpieczenia dostaw niezbędnych dóbr.
Skala finansowa Deutschlandfonds pokazuje jednak, że nie jest to inwestycyjna rewolucja, lecz próba stworzenia katalizatora. Publiczne środki i gwarancje w wysokości ok. 30 mld euro odpowiadają ok. 0,7% PKB Niemiec, a nawet pełne uruchomienie 120–130 mld euro inwestycji oznaczałoby niecałe 3% PKB, dodatkowo rozłożone na kilka lat. To ważny sygnał zmiany kierunku, ale bez porównania z historycznymi programami inwestycyjnymi państwa. Niemcy nie decydują się na masowy wzrost bezpośrednich wydatków publicznych, lecz na ograniczone użycie bilansu państwa w celu „odblokowania” kapitału prywatnego.
Konstrukcja funduszu odzwierciedla niemiecką ostrożność instytucjonalną. Deutschlandfonds nie jest klasycznym państwowym funduszem majątkowym, który akumuluje aktywa i obejmuje trwałe udziały w przedsiębiorstwach strategicznych. Państwo pełni raczej rolę współinwestora, gwaranta i pośrednika w podziale ryzyka. Wsparcie koncentruje się na obszarach, gdzie zawodność rynku jest największa: transformacji energetycznej, modernizacji sieci, geotermii, bezpieczeństwie surowcowym oraz finansowaniu fazy wzrostu innowacyjnych firm. Skuteczność tego modelu będzie zależeć nie od zapowiedzianych kwot, lecz od jakości selekcji projektów i zdolności do przyciągnięcia kapitału prywatnego, który w Niemczech pozostaje relatywnie ostrożny.
Na tle innych krajów Europy Niemcy od ponad dwóch dekad wyróżniają się trwale niską stopą inwestycji publicznych, która w latach 2000–2019 niemal nieprzerwanie oscylowała wokół 2,2–2,7% PKB, wyraźnie poniżej średniej Unia Europejska, wynoszącej w tym okresie ok. 3,3–3,6% PKB; nawet po pandemii, gdy w całej UE nastąpiło odbicie inwestycji publicznych, Niemcy tylko przejściowo przekroczyły 3% PKB (ok. 3,0% w 2020 i 2024 r.), podczas gdy kraje Europy Środkowo-Wschodniej – jak Polska, Czechy, Rumunia czy Węgry – regularnie inwestowały 4–6% PKB, a państwa nordyckie i bałtyckie (Szwecja, Finlandia, Estonia) utrzymywały wysoki i stabilny poziom 4–6% PKB; w porównaniu z Francją, która konsekwentnie inwestuje publicznie powyżej 4% PKB, czy nawet z Włochami, które w ostatnich latach zbliżyły się do 3,5% PKB, Niemcy jawią się jako gospodarka o wyjątkowo ostrożnym podejściu do inwestycji publicznych, co tłumaczy skalę nagromadzonych zaległości infrastrukturalnych i presję na sięganie dziś po instrumenty takie jak Deutschlandfonds zamiast klasycznego zwiększenia wydatków budżetowych.
Z perspektywy europejskiej Deutschlandfonds to test nowego kompromisu między rynkiem a państwem. Z jednej strony UE coraz wyraźniej odchodzi od przekonania, że sam rynek zapewni odpowiednią skalę inwestycji w infrastrukturę, energię i technologie strategiczne. Z drugiej – Niemcy pokazują, że nawet w obliczu presji geopolitycznej i konkurencji USA czy Chin, wciąż preferują rozwiązania ograniczające bezpośrednie zaangażowanie fiskalne. To podejście zmniejsza ryzyka polityczne, ale jednocześnie może okazać się niewystarczające wobec skali wyzwań transformacyjnych.
PODSUMOWANIE
Dla Europy Deutschlandfonds jest sygnałem, że problem niedostatecznych inwestycji został wreszcie jasno nazwany i politycznie uznany, jednak odpowiedź pozostaje ostrożna i fragmentaryczna. Dla Polski oznacza to krótkoterminową szansę: ożywienie inwestycji w Niemczech może wzmocnić popyt na komponenty, usługi i know-how z regionu. W dłuższym horyzoncie kluczowa pozostaje jednak różnica w architekturze finansowania – jeśli największa gospodarka UE będzie zwiększać inwestycje głównie poprzez instrumenty katalityczne, a nie trwały wzrost wydatków publicznych, presja na stworzenie europejskich, systemowych mechanizmów finansowania rozwoju będzie narastać. Nielubiany w Niemczech wspólny dług może okazać się dokładnie tym, czego Europa będzie potrzebować, jeśli Niemcy nie przejdą od modelu wzrostu opartego na eksporcie do gospodarki napędzanej konsumpcją wewnętrzną i inwestycjami. Do pełnej zmiany strategii Berlina może być jednak potrzebnych jeszcze kilka lat stagnacji lub kolejny kryzys polityczny, który wymusi rewizję dotychczasowych założeń.
Informacje i zastrzeżenia: Niniejszy materiał („Materiał”) ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy - Kodeks cywilny, ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna, sprzedaży lub innego rodzaju przeniesienia któregokolwiek instrumentu finansowego. Bank dołożył wszelkich racjonalnych i niezbędnych starań, aby informacje zamieszczone w Materiale były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Informacje zawarte w Materiale nie mogą być traktowane jako propozycja nabycia którychkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego lub podatkowego ani jako forma świadczenia pomocy prawnej. Prognozy oraz dane zawarte w Materiale nie stanowią zapewnienia uzyskania określonych wyników jakichkolwiek transakcji finansowych ani przyszłych cen którychkolwiek instrumentów finansowych. Materiał nie stanowi badania inwestycyjnego ani publikacji handlowej w rozumieniu Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy. Bank i jego spółki (podmioty) zależne oraz pracownicy tych podmiotów mogą być zainteresowani zawarciem lub być stroną transakcji finansowych, w tym zawartych na instrumentach finansowych, których wynik jest uzależniony od czynników (danych i informacji) wymienionych w Materiałach.
Administratorem danych osobowych jest VeloBank S.A. z siedzibą w Warszawie (00-843) Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C (Bank). Dane kontaktowe Banku: VeloBank S.A., Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C, 00-843 Warszawa, telefon: 664 919 797, formularz: https://www.velobank.pl/kontakt/formularz-kontaktowy. Dane kontaktowe Inspektora Ochrony Danych: iod@velobank.pl. Bank przetwarza dane osobowe w odpowiedzi na zainteresowanie otrzymywaniem raportów analitycznych (art. 6 ust. 1 lit. a RODO - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE). Masz prawo do żądania od Banku dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, jak również prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych. Masz prawo do wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Podanie danych osobowych jest dobrowolne. W razie jakichkolwiek pytań lub sugestii skontaktuj się z nami.