• 22.10.2021 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej zostało opublikowane Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2021/1847 z dnia 14 października 2021 r. w sprawie wyznaczenia ustawowego zamiennika dla niektórych terminów zapadalności stopy LIBOR dla franka szwajcarskiego (CHF LIBOR), dotyczące wyznaczenia zamienników dla stopy LIBOR dla franka szwajcarskiego (CHF LIBOR) (dalej: „Rozporządzenie wykonawcze KE”).
• Treść Rozporządzenia, również w polskiej wersji językowej, dostępna jest pod linkiem: L_2021374PL.01000101.xml (europa.eu).

Jakie zmiany wprowadza Rozporządzenie wykonawcze KE i co one oznaczają dla klientów i banku?

• Na mocy Rozporządzenia wykonawczego KE wskaźniki LIBOR dla franka szwajcarskiego (LIBOR CHF) zostaną zastąpione  stopą składaną SARON (odpowiednią dla stosowanych w umowie terminów wskaźnika LIBOR CHF – tabela poniżej).
• Zamiana LIBOR CHF na stopę składaną SARON nastąpi z mocy prawa. Będzie miała zastosowanie do wszystkich odniesień (terminów) do dotychczasowego wskaźnika referencyjnego LIBOR CHF stosowanego w umowach i instrumentach finansowych na terenie UE, które nie zawierają klauzul awaryjnych, a jeżeli zawierają klauzule tego rodzaju, to klauzule te nie są odpowiednie.
• Wprowadzenie zamiennika dla LIBOR CHF  oznacza również, że umowy o kredyt hipoteczny indeksowany do CHF mogą być nadal wykonywane, zatem gwarantuje on pewność prawną zarówno dla posiadaczy kredytów hipotecznych, jak i dla banku.

Od kiedy będzie stosowane Rozporządzenie wykonawcze KE?

• Rozporządzenie wchodzi w życie  11 listopada 2021 r., natomiast będzie stosowane  od dnia 1 stycznia 2022 r.

Czy zamiana wskaźnika LIBOR CHF na stopę składaną SARON będzie się  wiązała  z kosztami dla klientów lub koniecznością podjęcia dodatkowych czynności?

• Zamiana LIBOR CHF na stopę składaną SARON nie będzie się wiązała z ponoszeniem kosztów przez klientów
• Sama zmiana LIBOR CHF na stopę składaną SARON nie będzie też wymagała od klientów podejmowana działań w tym zakresie.
• Warto jednak pamiętać, że rozporządzenie BMR nakłada na banki szereg innych wymogów, których realizacja może wymagać dodatkowych interakcji z klientami.    

Jak zmieni się oprocentowanie kredytów w Twojej umowie?

• Między dotychczas stosowanym  wskaźnikiem  LIBOR CHF a stopą składaną SARON istnieje różnica w wartości.
• Nie mamy możliwości określenia, jakie wartości przyjmie w przyszłości stopa składana SARON, a co za tym idzie jaki będzie kierunek oraz skala wpływu na wysokość oprocentowania kredytów.
• Aby uwzględnić tę różnicę i ograniczyć do minimum ekonomiczne skutki wprowadzenia zamiennika,  zgodnie z Rozporządzeniem wykonawczym KE, do stopy składanej SARON będzie dodany stały spread korygujący w odniesieniu do każdego z zastępowanych przez  nią terminów wskaźnika LIBOR CHF.

Informacje o wskaźniku SARON

• Grupa robocza przy Szwajcarskim Banku Narodowym zarekomendowała stopę SARON (Swiss Average Rate Overnight) jako wskaźnik alternatywny dla LIBOR CHF oraz jako wskaźnik wolny od ryzyka dla wszystkich produktów i kontraktów we franku szwajcarskim. 
• SARON  jest wskaźnikiem referencyjnym stopy procentowej dla franka szwajcarskiego.
• Administratorem wskaźnika referencyjnego stopy procentowej SARON oraz SARON Compound Rate (stopa składana SARON) jest SIX Financial Information AG z siedzibą w Zurichu.
• Dane kontaktowe znajdują się na stronie internetowej: www.six-group.com

Gdzie możesz znaleźć  dodatkowe informacje o Rozporządzeniu wykonawczym KE?

• Informacje, w postaci pytań i odpowiedzi  dotyczących Rozporządzenia wykonawczego KE przygotowała na swoich stronach również Komisja Nadzoru Finansowego.
• Są one dostępne pod linkiem: https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/QA_dot_zamiennika_LIBOR_CHF.pdf

Zasady zamiany poszczególnych terminów wskaźnika LIBOR CHF na stopę składaną SARON

• Zasady zamiany poszczególnych terminów LIBOR CHF na stopę składaną SARON zostały opisane w  Rozporządzeniu wykonawczym KE.

Zamienniki dla stopy CHF LIBOR wyznacza się zgodnie z poniższą tabelą:

• 3 sierpnia 2021 r. Komisja Europejska opublikowała projekt rozporządzenia wykonawczego wyznaczającego zamiennik dla LIBOR CHF. Projekt rozporządzenia przewiduje wyznaczenie zamienników dla LIBOR CHF z terminami 1M, 3M, 6M oraz 12M. Dokument w wersji anglojęzycznej
• Komisja Europejska uruchomiła również publiczne konsultacje dotyczące projektu. Konsultacje trwają od 3 do 31 sierpnia 2021 roku. Strona konsultacji na której znajdziesz zasady uczestnictwa w konsultacjach dostępna jest pod linkiem: https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/13177-Designation-of-a-statutory-replacement-rate-for-CHF-LIBOR-Benchmarks-_pl
• 18 maja 2021 r. Komisja Europejska zakończyła konsultacje publiczne dotyczące wyznaczenia wskaźnika zamiennego dla LIBOR CHF. Podsumowanie z konsultacji w języku angielskim jest dostępne pod linkiem: https://ec.europa.eu/info/consultations/finance-2021-chf-libor-rate_en
• 5 marca 2021 roku brytyjski organ nadzoru Financial Conduct Authority (FCA) ogłosił stanowisko o całkowitym zaprzestaniu opracowywania wskaźników referencyjnych z rodziny LIBOR:

   

  Nazwa wskaźnika referencyjnego	Termin	Data zaprzestania opracowywania
  LIBOR CHF	O/N, 1W, 1M, 2M, 3M, 6M, 12M	31.12.2021 r.
  LIBOR EUR	O/N, 1W, 1M, 2M, 3M, 6M, 12M	31.12.2021 r.
  LIBOR GBP	O/N, 1W, 2M, 12M	31.12.2021 r.
  LIBOR JPY	S/N, 1W, 2M, 12M	31.12.2021 r.
  LIBOR USD	1W, 2M	31.12.2021 r.
  LIBOR USD	O/N, 12M	30.06.2023 r.

Zapraszamy do zapoznania się z komunikatem:

• komunikat Komisji Nadzoru Finansowego
• komunikat FCA (wersja angielska)

Co oznacza zakończenie publikacji wskaźników referencyjnych z rodziny LIBOR?

Po zakończeniu publikacji wskaźniki z rodziny LIBOR nie będą mogły być dłużej wykorzystywane m.in. jako wskaźniki referencyjne do określenia wysokości oprocentowania i kwoty przypadającej do zapłaty wynikającej z umowy kredytu, pożyczki lub z tytułu innych instrumentów finansowych.

Co dalej?

W banku na bieżąco monitorujemy działania regulacyjne, które dotyczą  sytuacji na rynku wskaźników referencyjnych, które są podejmowane przez właściwe organy krajowe, europejskie i  pozaunijne. Dalsze informacje  będziemy publikować na naszej stronie internetowej.

Wskaźniki referencyjne to wskaźniki stopy procentowej używane na rynkach finansowych.

Wskaźnikami referencyjnymi są m.in.: WIBOR, EURIBOR, LIBOR.

Na podstawie wskaźników referencyjnych banki mogą wyznaczać oprocentowanie kredytów, pożyczek, lokat, produktów strukturyzowanych, papierów dłużnych i innych instrumentów finansowych.

Indeks przy nazwie wskaźnika np.: 1M, 3M, 6M, 1Y oznacza termin, którego dotyczy wskaźnik referencyjny (tzn. tenor), czyli 1M – jeden miesiąc, 3M – trzy miesiące, 6M – sześć miesięcy, 1Y – jeden rok.

Wskaźniki opracowują niezależni administratorzy, którzy:

• określają i zarządzają mechanizmami wyznaczania wskaźnika,
• gromadzą, analizują i przetwarzają dane niezbędne do wyliczenia wskaźnika,
• wyznaczają wskaźnik (zgodnie z przyjętą przez siebie metodą i w oparciu o zebrane dane).

Definicje kluczowych wskaźników referencyjnych

WIBOR - stopa procentowa (wskaźnik referencyjny) stosowana do określenia oprocentowania m.in. kredytów lub pożyczek udzielonych w polskich złotych. Ustalana jest przez administratora - GPW Benchmark S.A. z siedzibą w Warszawie. Szczegóły dotyczące WIBOR i jego administratora  znajdziesz na stronie: https://gpwbenchmark.pl

EURIBOR - stopa procentowa (wskaźnik referencyjny) stosowana do określenia oprocentowania m.in. kredytów lub pożyczek udzielonych w EURO. Wskaźnik jest opracowywany przez the European Money Markets Institute (EMMI). Szczegóły dotyczące EURIBOR znajdziesz na stronie: www.emmi-benchmarks.eu

LIBOR - stopa procentowa (wskaźnik referencyjny) stosowana do określenia oprocentowania m.in. kredytów lub pożyczek udzielonych w walutach wymienialnych (np. we frankach szwajcarskich - CHF, w dolarach amerykańskich - USD, w jenach japońskich - JPY).
Wskaźnik jest opracowywany przez ICE Benchmark Administration (IBA). Szczegóły dotyczące LIBOR znajdziesz na stronie: www.theice.com/iba

Rozporządzenie BMR - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniające dyrektywy 2008/48/WE i 2014/17/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 596/2014 (Dz.U. L 171 z 29.6.2016, s. 1 z późn. zm.).

Treść dokumentu znajdziesz tutaj.

Rozporządzenie BMR ma sprawić, że wskaźniki referencyjne będą bardziej wiarygodne, przejrzyste i rzetelne.

 Rozporządzenie BMR określa:

• Zasady działania i obowiązki:
  • administratorów wskaźników referencyjnych
  • podmiotów, które przekazują administratorom dane niezbędne do wyliczenia wskaźników referencyjnych oraz
  • podmiotów , które stosują wskaźniki referencyjne
• Zasady prowadzenia rejestru administratorów i wskaźników referencyjnych prowadzonych przez ESMA¹
• Nowy standard wyliczania i stosowania wskaźników referencyjnych.

ESMA - Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (European Securities and Markets Authority)
https://www.esma.europa.eu/

Bank jest podmiotem, który stosuje wskaźniki  referencyjne.

Co jeszcze warto wiedzieć o rozporządzeniu BMR?

O czym należy pamiętać

• Wartość wskaźników referencyjnych zmienia się w trakcie trwania umowy. Oznacza to np. że wysokość oprocentowania kredytu opartego o wskaźnik referencyjny zmienia się w zależności od jego aktualnej wysokości. W rezultacie zmiana wpływa na oprocentowanie kredytu i jego koszt, który może ulec zarówno obniżeniu jak i podwyższeniu.
• Organ nadzoru ma możliwość cofnięcia lub zawieszenia administratorowi zezwolenia na administrowanie danym wskaźnikiem, co może mieć wpływ na zasady  stosowania wskaźnika.
• Administrator wskaźnika może również  zmienić metodę  jego wyznaczania wskaźnika lub  podjąć decyzję o zaprzestaniu opracowywania i dalszej publikacji wskaźnika.