VeloTydzień Ekonomiczny 22 kwietnia 2025 r. Odszedł Papież Ekologii

22.04.2025

velotydzien.jpg [13.35 KB]

NAJWAŻNIEJSZE W TYM TYGODNIU

ZAGRANICA: 

Na rynkach globalnych tydzień rozpoczyna się w cieniu rosnących napięć politycznych wokół niezależności Rezerwy Federalnej – ostatnie wypowiedzi z otoczenia D. Trumpa, sugerujące możliwość przedterminowego odwołania prezesa Jerome’a Powella, zwiększyły niepewność co do przyszłej ścieżki amerykańskich stóp procentowych i osłabiły dolara (EURUSD zbliżył się do 1,15). Inwestorzy z niepokojem śledzą także wypowiedzi przedstawicieli Fed – w tym tygodniu głos zabiorą P. Harker, A. Goolsbee i B. Hammack – a także P. Lane z EBC, co może wpłynąć na rynkowe oczekiwania wobec polityki pieniężnej w obu gospodarkach. Najważniejszymi publikacjami makroekonomicznymi będą jednak wstępne wskaźniki PMI dla przemysłu i usług w USA, Niemczech i strefie euro – oczekiwane pogorszenie koniunktury w sektorze przemysłowym może odzwierciedlać narastające problemy popytowe oraz skutki wysokich stóp procentowych.

Tymczasem napięcia handlowe między USA a Chinami wchodzą na nowy poziom. Pekin ogłosił właśnie, że wycofuje się z inwestycji w amerykańskie fundusze private equity – decyzja ta dotyczy funduszy wspieranych przez państwo, takich jak China Investment Corporation (CIC), które już rozpoczęły proces wycofywania wcześniej zaplanowanych zaangażowań. Chińscy inwestorzy unikają obecnie także transakcji powiązanych z USA, nawet jeśli są zarządzane przez fundusze spoza Stanów Zjednoczonych. Ruch ten jest odpowiedzią na rosnącą presję polityczną i postrzegane zagrożenie ze strony zachodnich sankcji i regulacji. Zaledwie 24 godziny wcześniej Pekin ostrzegł, że będzie stanowczo reagować wobec krajów, które współpracują z USA w sposób naruszający interesy Chin. W efekcie eskalacja konfliktu handlowego nabiera nowego wymiaru i może wpłynąć na globalny sentyment inwestycyjny – szczególnie w sektorze technologicznym i finansowym.

POLSKA: 

Ten tydzień przyniesie szereg kluczowych danych z krajowej gospodarki, które mogą przesądzić o kierunku polityki pieniężnej już podczas majowego posiedzenia RPP. Dzisiejsze dane z rynku pracy pokażą, czy wynagrodzenia w marcu kontynuowały umiarkowany trend wzrostowy – prognozy zakładają utrzymanie dynamiki płac (8,0 proc. r/r wobec 7,9 proc. r/r w lutym), przy wciąż ujemnej dynamice zatrudnienia. Dane o produkcji przemysłowej i budowlano-montażowej również wskażą, czy odbicie aktywności z początkiem wiosny rzeczywiście nastąpiło – oczekiwany wzrost produkcji przemysłowej o 3,2 proc. r/r i budowlanej o 7 proc. r/r będzie głównie efektem niskiej bazy odniesienia. Kluczowa może okazać się jutrzejsza publikacja sprzedaży detalicznej – nasza prognoza (-1,5 proc. r/r) sugeruje dalsze osłabienie popytu konsumpcyjnego, na co wpłynął tegoroczny, późniejszy termin Świąt Wielkanocnych. Jeśli dane potwierdzą słabość krajowej konsumpcji przy nadal umiarkowanym wzroście realnych wynagrodzeń, presja na obniżkę stóp procentowych w maju może się nasilić. W czwartek dopełnieniem obrazu będzie odczyt nastrojów konsumenckich oraz finalna informacja o bezrobociu za marzec – spodziewany spadek do 5,3 proc. potwierdza sezonowe ożywienie, choć bez przełożenia na realny wzrost zatrudnienia. Dodatkowo, w nadchodzących dniach rząd ma przedstawić pierwsze propozycje deregulacji gospodarki, co może być impulsem dla wybranych sektorów.

ODSZEDŁ PAPIEŻ EKOLOGII

Wczoraj rano świat obiegła wiadomość o śmierci papieża Franciszka – duchowego przywódcy, który w wyjątkowy sposób połączył nauczanie Kościoła z troską o klimat, środowisko naturalne i sprawiedliwość społeczną. Jego pontyfikat zapisał się w historii jako czas odważnych i jednoznacznych wypowiedzi dotyczących współczesnych problemów świata – zwłaszcza tych, które łączą się z ekonomią i ekologią. W szczególności encyklika Laudato si’ z 2015 roku stała się jednym z najważniejszych dokumentów społeczno-ekonomicznych Kościoła XXI wieku.

 

papiez.jpg [519.44 KB]

 

Franciszek wprowadził pojęcie „wspólnego domu”, którym jest Ziemia – planeta dzielona przez całą ludzkość i wszelkie formy życia. Wskazywał, że zarówno gospodarka, jak i polityka muszą służyć ochronie tego domu, a rozwój nie może odbywać się kosztem środowiska i przyszłych pokoleń. Kluczowym pojęciem w jego myśli społecznej była integralna ekologia – podejście zakładające, że kryzysy środowiskowe, społeczne i ekonomiczne są ze sobą ściśle powiązane. „Nie ma dwóch odrębnych kryzysów, jeden środowiskowy, a drugi społeczny, ale istnieje jeden złożony kryzys społeczno-ekologiczny” – pisał w Laudato si’. Dlatego postulował zintegrowane działania, które łączyłyby walkę z ubóstwem, odbudowę godności wykluczonych oraz troskę o przyrodę.

W swojej nauce Franciszek ostro krytykował współczesny model gospodarki opartej na wyzysku i konsumpcji. Mówił o „ekonomii wykluczenia”, która marginalizuje miliony ludzi, zwłaszcza ubogich i bezbronnych. Piętnował system finansowy, który – jego zdaniem – często służy interesom nielicznych, generując nierówności i kolejne kryzysy. „Chora ekonomia” – tak określał model gospodarczy, który ignoruje godność człowieka i degraduje środowisko, skupiając się jedynie na wzroście PKB i maksymalizacji zysków. Jak podkreślał: „Zasada maksymalizacji zysku w oderwaniu od wszystkich innych względów jest wypaczeniem pojęcia ekonomii”.

W centrum jego nauczania znajdowały się wartości solidarności, sprawiedliwości społecznej i prawa do pracy. Praca, według Franciszka, nie jest tylko źródłem utrzymania – to sposób realizacji ludzkiej godności i uczestnictwa w życiu społecznym. „Praca jest koniecznością, częścią sensu życia na tej ziemi, sposobem dojrzewania, ludzkiego rozwoju i osobistego spełnienia” – mówił. Wzywał do aktywnej troski o wykluczonych: migrantów, osoby starsze, chorych i bezrobotnych. Wskazywał też, że sprawiedliwe systemy podatkowe, ochrona praw pracowniczych i powszechny dostęp do usług publicznych to niezbędne warunki ograniczenia nierówności.

Franciszek dostrzegał także pozytywny potencjał przedsiębiorczości, pod warunkiem, że służy ona dobru wspólnemu. Promował ideę przedsiębiorczości społecznej – modeli biznesowych, które łączą zysk z odpowiedzialnością społeczną i ekologiczną. Podkreślał, że firmy powinny tworzyć godne miejsca pracy i działać w sposób odpowiedzialny, uwzględniając wpływ na środowisko i lokalne społeczności. Odrzucał krótkoterminowy zysk jako nadrzędny cel działalności gospodarczej.

Ważnym elementem jego myśli była również tzw. ekonomia ziemi – troska o zasoby naturalne jako dobro wspólne. Równocześnie rozwijał pojęcie ekonomii drogi – idei wspólnej wędrówki ludzkości ku lepszemu światu, opartej na solidarności i współpracy między narodami, kulturami i warstwami społecznymi. Papież przypominał, że wolność gospodarcza nie może być absolutna. Państwo ma obowiązek interweniować, gdy dochodzi do nadużyć, monopolizacji czy degradacji środowiska. Krytykował również gromadzenie nadmiernego majątku, podkreślając, że ziemia, woda i powietrze to wspólna własność – dobra, które należy chronić i sprawiedliwie dzielić. „Kraje bogate mają obowiązek przejąć inicjatywę w ograniczaniu własnych emisji i dostarczaniu funduszy krajom rozwijającym się, które chciałyby postąpić podobnie” – apelował.

Franciszek wzywał do odrzucenia „bałwochwalstwa pieniędzy” i systemów, które z ludzi czynią narzędzia. „Stworzyliśmy nowe bożki. Kult starożytnego złotego cielca powrócił w nowej i bezwzględnej formie – w bałwochwalstwie pieniędzy i dyktaturze bezosobowej ekonomii, która nie ma prawdziwego ludzkiego celu”. Przypominał, że „korzeniem wszelkiego zła jest chciwość pieniędzy” – cytując słowa św. Pawła, ale wpisując je w bardzo współczesny kontekst.

PODSUMOWANIE

W swoim nauczaniu papież Franciszek pozostawił nam nie tylko krytyczną diagnozę współczesnego świata, ale przede wszystkim pozytywną wizję ekonomii zakorzenionej w wartościach solidarności, troski o wspólny dom i poszanowania ludzkiej godności. Wskazywał, że prawdziwy rozwój nie może odbywać się kosztem środowiska ani marginalizować najsłabszych. Zamiast ekonomii opartej na chciwości i wykluczeniu, proponował model, w którym polityka i gospodarka współpracują na rzecz życia – tego realnego, codziennego, przeżywanego przez miliardy ludzi. Jego słowa: „Dziś, myśląc zwłaszcza o dobru wspólnym, koniecznie potrzebujemy, aby polityka i gospodarka, trwając w dialogu, zdecydowanie służyły życiu, zwłaszcza życiu ludzkiemu” – to wezwanie, które brzmi szczególnie mocno po jego odejściu. To testament moralny i ekonomiczny, który zobowiązuje do budowy świata bardziej sprawiedliwego, zrównoważonego i opartego na autentycznym humanizmie.

 

Informacje i zastrzeżenia: Niniejszy materiał („Materiał”) ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy - Kodeks cywilny, ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna, sprzedaży lub innego rodzaju przeniesienia któregokolwiek instrumentu finansowego. Bank dołożył wszelkich racjonalnych i niezbędnych starań, aby informacje zamieszczone w Materiale były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Informacje zawarte w Materiale nie mogą być traktowane jako propozycja nabycia którychkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego lub podatkowego ani jako forma świadczenia pomocy prawnej. Prognozy oraz dane zawarte w Materiale nie stanowią zapewnienia uzyskania określonych wyników jakichkolwiek transakcji finansowych ani przyszłych cen którychkolwiek instrumentów finansowych. Materiał nie stanowi badania inwestycyjnego ani publikacji handlowej w rozumieniu Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy. Bank i jego spółki (podmioty) zależne oraz pracownicy tych podmiotów mogą być zainteresowani zawarciem lub być stroną transakcji finansowych, w tym zawartych na instrumentach finansowych, których wynik jest uzależniony od czynników (danych i informacji) wymienionych w Materiałach.

Administratorem danych osobowych jest VeloBank S.A. z siedzibą w Warszawie (00-843) Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C (Bank). Dane kontaktowe Banku: VeloBank S.A., Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C, 00-843 Warszawa, telefon: 664 919 797, formularz: https://www.velobank.pl/kontakt/formularz-kontaktowy. Dane kontaktowe Inspektora Ochrony Danych: iod@velobank.pl. Bank przetwarza dane osobowe w odpowiedzi na zainteresowanie otrzymywaniem raportów analitycznych (art. 6 ust. 1 lit. a RODO - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE). Masz prawo do żądania od Banku dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, jak również prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych. Masz prawo do wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Podanie danych osobowych jest dobrowolne. W razie jakichkolwiek pytań lub sugestii skontaktuj się z nami.